7 bước đơn giản để bắt đầu chơi chứng khoán ở Nhật cho người Việt

Ngày càng nhiều người Việt Nam đang sinh sống và làm việc tại Nhật Bản quan tâm đến đầu tư tài chính để gia tăng thu nhập và bảo vệ giá trị tài sản. Trong số các kênh đầu tư, chơi chứng khoán ở Nhật là lựa chọn phổ biến vì vừa an toàn, vừa có tiềm năng sinh lời lâu dài. Tuy nhiên, khác biệt về ngôn ngữ, thủ tục pháp lý và cơ chế thị trường khiến nhiều bạn mới cảm thấy bối rối. Trong bài viết này, T-Connect sẽ chia sẻ 7 bước đơn giản, dễ áp dụng giúp người Việt bắt đầu chơi chứng khoán ở Nhật một cách tự tin và hiệu quả.

Tìm hiểu về chơi chứng khoán ở Nhật

Nhật Bản là một trong những thị trường chứng khoán lớn nhất thế giới, với giá trị vốn hóa hàng nghìn tỷ USD. Các công ty như Toyota, Sony, SoftBank, Nintendo đều đang niêm yết trên sàn Tokyo Stock Exchange (TSE).

Khi tham gia chơi chứng khoán ở Nhật, bạn cần nắm rõ:

• Đối tượng tham gia: Người nước ngoài có visa dài hạn hoàn toàn có thể mở tài khoản và giao dịch bình thường. 
• Luật pháp: Thị trường chứng khoán Nhật được quản lý chặt chẽ bởi Cơ quan Dịch vụ Tài chính (FSA), đảm bảo tính minh bạch.
• Thuế: Lợi nhuận từ giao dịch chứng khoán thường chịu thuế khoảng 20%, tuy nhiên một số chương trình như NISA và iDeCo giúp giảm hoặc miễn thuế.

Các hình thức đầu tư chứng khoán phổ biến ở Nhật

Để bắt đầu chơi chứng khoán ở Nhật, bạn cần hiểu rõ các hình thức đầu tư phổ biến. Tùy vào mục tiêu và mức chấp nhận rủi ro, bạn có thể lựa chọn một hoặc kết hợp nhiều kênh dưới đây:

Mua cổ phiếu trực tiếp

Đây là cách phổ biến nhất, bạn mua cổ phiếu của các công ty Nhật Bản niêm yết trên sàn Tokyo (TSE), Osaka (OSE) hoặc Nagoya (NSE). Khi giá cổ phiếu tăng hoặc công ty chia cổ tức, bạn sẽ có lợi nhuận. Ngoài ra, nhiều công ty Nhật còn có ưu đãi cổ đông (株主優待) như tặng phiếu mua hàng, voucher siêu thị.

• Ưu điểm:
  • Có quyền sở hữu và nhận cổ tức từ công ty.
  • Tiềm năng sinh lời cao nếu công ty tăng trưởng tốt.
  • Hưởng quyền lợi ưu đãi dành riêng cho cổ đông.
• Nhược điểm:
  • Biến động giá mạnh, rủi ro cao.
  • Cần kiến thức phân tích tài chính và theo dõi thị trường thường xuyên.

Quỹ đầu tư (Investment Trusts)

Quỹ đầu tư gom vốn từ nhiều nhà đầu tư để đầu tư vào một danh mục đa dạng (cổ phiếu, trái phiếu, hàng hóa). Nhà quản lý quỹ sẽ quyết định cách phân bổ tài sản, bạn chỉ cần góp vốn định kỳ. Đây là lựa chọn phù hợp cho những ai không có nhiều thời gian nghiên cứu.

• Ưu điểm:
  • Đa dạng hóa danh mục, giảm thiểu rủi ro.
  • Có chuyên gia quản lý quỹ hỗ trợ.
  • Phù hợp cho người mới hoặc bận rộn.
• Nhược điểm:
  • Phí quản lý quỹ (thường 0.1% – 1%/năm).
  • Không kiểm soát trực tiếp danh mục đầu tư.

ETF (Exchange Traded Funds)

ETF là quỹ đầu tư mô phỏng các chỉ số chứng khoán như Nikkei 225 hoặc TOPIX. Bạn có thể giao dịch ETF trên sàn giống như cổ phiếu, nhưng bản chất là đầu tư vào cả một rổ tài sản thay vì một công ty đơn lẻ.

• Ưu điểm:
  • Chi phí thấp, dễ giao dịch.
  • Danh mục đa dạng, ít rủi ro hơn cổ phiếu riêng lẻ.
  • Có thể mua bán linh hoạt trong ngày như cổ phiếu.
• Nhược điểm:
  • Biến động phụ thuộc vào thị trường chung, khó “đột phá” lợi nhuận.
  • Ít ưu đãi cổ đông so với việc mua cổ phiếu trực tiếp.

NISA

NISA là chương trình tiết kiệm – đầu tư cá nhân được chính phủ Nhật hỗ trợ miễn/giảm thuế lợi nhuận. Người nước ngoài có thẻ cư trú dài hạn hoàn toàn có thể mở tài khoản NISA. Có hai loại chính: Standard NISA (miễn thuế trong 5 năm) và Tsumitate NISA (miễn thuế trong 20 năm, theo hình thức đầu tư định kỳ).

• Ưu điểm:
  • Miễn thuế lợi nhuận trong thời gian dài.
  • Thủ tục đơn giản, dễ quản lý.
  • Phù hợp với người đầu tư nhỏ lẻ hoặc dài hạn.
• Nhược điểm:
  • Hạn mức đầu tư bị giới hạn mỗi năm.
  • Không áp dụng cho tất cả sản phẩm chứng khoán.

iDeCo

iDeCo là tài khoản hưu trí tự nguyện, cho phép bạn đóng góp định kỳ vào quỹ đầu tư. Số tiền này sẽ được khấu trừ thuế thu nhập, giúp bạn tiết kiệm chi phí ngay trong hiện tại, đồng thời tích lũy cho tuổi nghỉ hưu.

• Ưu điểm:
  • Được khấu trừ thuế, tiết kiệm chi phí ngay từ khi tham gia.
  • Lợi nhuận từ đầu tư trong iDeCo không bị đánh thuế cho đến khi rút.
  • Phù hợp với người có kế hoạch sống lâu dài ở Nhật.
• Nhược điểm:
  • Không thể rút tiền trước 60 tuổi.
  • Ít phù hợp với người chỉ ở Nhật ngắn hạn.

Các sàn chứng khoán và nền tảng giao dịch ở Nhật

Khi bắt đầu chơi chứng khoán ở Nhật, bạn sẽ giao dịch thông qua các sàn chứng khoán chính thức và các công ty môi giới (broker). Nhật Bản hiện có hệ thống thị trường phát triển, minh bạch và chịu sự quản lý chặt chẽ của Cơ quan Dịch vụ Tài chính (FSA).

Các sàn chứng khoán lớn tại Nhật

Nhật Bản có hệ thống sàn chứng khoán phát triển, minh bạch và thuộc top đầu thế giới. Ba sàn dưới đây chiếm vai trò trung tâm trong thị trường tài chính Nhật:

• Tokyo Stock Exchange (TSE): Lớn nhất Nhật, niêm yết các tập đoàn lớn như Toyota, Sony, SoftBank, Nintendo.
• Osaka Exchange (OSE): Nổi tiếng về phái sinh, giao dịch hợp đồng tương lai và quyền chọn.
• Nagoya Stock Exchange (NSE): Quy mô nhỏ hơn, tập trung doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs).

👉 Nếu bạn muốn đầu tư dài hạn vào các tập đoàn lớn, TSE là lựa chọn chính. Với nhà đầu tư chuyên nghiệp thích giao dịch phái sinh, OSE là phù hợp hơn.

Các nền tảng giao dịch phổ biến cho cá nhân

Để chơi chứng khoán ở Nhật, hầu hết nhà đầu tư cá nhân (bao gồm cả người Việt) sẽ mở tài khoản tại các công ty chứng khoán trực tuyến. Những broker này cho phép giao dịch cổ phiếu, ETF, quỹ đầu tư và cả NISA/iDeCo ngay trên điện thoại hoặc máy tính.

• SBI Securities: Phí thấp, danh mục sản phẩm đa dạng, phù hợp cho người muốn tối ưu chi phí.
• Rakuten Securities: Tích hợp với hệ sinh thái Rakuten (tích điểm, mua sắm, ngân hàng), có app di động tiện lợi.
• Monex Securities: Lâu đời, uy tín, cung cấp nhiều lựa chọn tài chính, hỗ trợ tốt cho cả người mới và chuyên nghiệp.
• LINE Securities: Liên kết với ứng dụng LINE, giao diện thân thiện, cho phép đầu tư với số vốn nhỏ.

👉 Với người Việt mới bắt đầu, Rakuten và LINE Securities thường được đánh giá là dễ sử dụng, trong khi SBI phù hợp với ai muốn đầu tư lâu dài và tối ưu chi phí.

Hướng dẫn mở tài khoản chứng khoán ở Nhật

Để chơi chứng khoán ở Nhật, bạn cần mở một tài khoản chứng khoán (証券口座 – Shōken kōza) tại công ty môi giới. Đây là điều kiện bắt buộc giúp bạn thực hiện mua bán cổ phiếu, ETF hay quỹ đầu tư. Quy trình mở tài khoản cho người Việt nhìn chung khá đơn giản, nhưng bạn cần chuẩn bị đúng giấy tờ và nắm rõ các bước sau:

Bước 1: Chuẩn bị giấy tờ cần thiết

Khi đăng ký mở tài khoản, công ty chứng khoán sẽ yêu cầu bạn cung cấp một số giấy tờ để xác minh danh tính và tư cách lưu trú tại Nhật.

• Thẻ cư trú (在留カード – Zairyū card): để xác nhận bạn có quyền sinh sống hợp pháp.
• Số My Number (マイナンバー): dùng để khai báo thuế khi giao dịch chứng khoán.
• Tài khoản ngân hàng tại Nhật: phục vụ nạp và rút tiền đầu tư.

Bước 3: Chọn công ty chứng khoán và đăng ký trực tuyến

Hầu hết nhà đầu tư cá nhân tại Nhật (bao gồm người Việt) đều chọn mở tài khoản online tại các broker uy tín như SBI Securities, Rakuten Securities, Monex, LINE Securities.

• Truy cập website hoặc tải ứng dụng của công ty chứng khoán.
• Điền thông tin cá nhân (họ tên, địa chỉ, số điện thoại, email).
• Tải ảnh chụp giấy tờ (thẻ cư trú, My Number).

Bước 3: Xác minh và xét duyệt hồ sơ

Sau khi nộp hồ sơ trực tuyến:

• Công ty chứng khoán sẽ kiểm tra thông tin và có thể yêu cầu bổ sung giấy tờ.
• Thời gian xét duyệt thường từ 3 – 7 ngày làm việc.
• Nếu hồ sơ hợp lệ, bạn sẽ nhận được tài khoản đăng nhập và mật khẩu gửi về email hoặc qua đường bưu điện.

Bước 4: Nạp tiền vào tài khoản

Khi tài khoản đã được kích hoạt, bạn cần chuyển tiền từ ngân hàng Nhật sang tài khoản chứng khoán.

• Có thể nạp qua chuyển khoản ngân hàng, Internet banking hoặc liên kết trực tiếp (tùy công ty).
• Số tiền tối thiểu để bắt đầu giao dịch thường từ 5.000 – 10.000 yên (LINE Securities cho phép vốn nhỏ hơn).

Bước 5: Bắt đầu giao dịch

Sau khi nạp tiền, bạn có thể:

• Mua cổ phiếu của các công ty Nhật niêm yết trên TSE.
• Đầu tư ETF theo chỉ số Nikkei 225, TOPIX.
• Tham gia quỹ đầu tư hoặc mở tài khoản NISA/iDeCo để hưởng ưu đãi thuế.

Kinh nghiệm cho người Việt khi chơi chứng khoán ở Nhật

Đối với người Việt sinh sống tại Nhật, việc đầu tư chứng khoán không chỉ là cách để tăng thu nhập mà còn là cơ hội tích lũy dài hạn. Tuy nhiên, sự khác biệt về luật pháp, ngôn ngữ và văn hóa tài chính khiến nhiều bạn mới dễ gặp khó khăn. Dưới đây là một số kinh nghiệm thực tế giúp bạn bắt đầu chơi chứng khoán ở Nhật an toàn và hiệu quả hơn:

• Hiểu rõ rủi ro: Thị trường chứng khoán Nhật ổn định nhưng vẫn biến động theo tình hình toàn cầu (ví dụ: lãi suất của Mỹ, giá dầu, đồng Yên). Đừng kỳ vọng “làm giàu nhanh”.
• Bắt đầu với số vốn nhỏ: Thay vì bỏ ra hàng trăm ngàn yên ngay từ đầu, bạn có thể thử với 5.000 – 10.000 yên qua LINE Securities hoặc đầu tư định kỳ với Tsumitate NISA.
• Ưu tiên hình thức ít rủi ro: ETF và quỹ đầu tư là lựa chọn an toàn cho người mới. Sau khi quen, bạn có thể thử mua cổ phiếu riêng lẻ của các tập đoàn lớn như Toyota, Sony, Aeon.
• Tận dụng NISA và iDeCo: Đây là hai chương trình ưu đãi thuế cực kỳ hữu ích. Người Việt ở Nhật lâu dài nên mở tài khoản NISA để miễn thuế lợi nhuận đầu tư trong nhiều năm.
• Học các thuật ngữ cơ bản bằng tiếng Nhật: Một số từ quan trọng như 株式 (cổ phiếu), 配当金 (cổ tức), 投資信託 (quỹ đầu tư), 株主優待 (ưu đãi cổ đông)… sẽ giúp bạn hiểu thông tin nhanh hơn.
• Theo dõi tin tức kinh tế Nhật: Các chỉ số như Nikkei 225, TOPIX, tỷ giá JPY/USD và chính sách lãi suất của Ngân hàng Trung ương Nhật (BOJ) có ảnh hưởng lớn đến thị trường.
• Tham gia cộng đồng người Việt tại Nhật: Có nhiều group Facebook, Zalo chia sẻ kinh nghiệm, hướng dẫn cách mở tài khoản, cách chọn cổ phiếu. Đây là nguồn hỗ trợ hữu ích khi bạn gặp khó khăn về ngôn ngữ hoặc thủ tục.
• Quản lý vốn chặt chẽ: Đừng bỏ toàn bộ tiền tiết kiệm vào chứng khoán. Hãy phân bổ hợp lý: một phần cho sinh hoạt, một phần dự phòng, phần còn lại cho đầu tư.
• Đầu tư dài hạn thay vì lướt sóng: Người Nhật nổi tiếng kiên nhẫn. Hãy học theo tư duy này – tích lũy dần thông qua NISA, iDeCo hoặc ETF thay vì “đánh nhanh thắng nhanh”.

Chơi chứng khoán ở Nhật là một cơ hội hấp dẫn cho người Việt muốn tích lũy tài sản và tạo thêm nguồn thu nhập thụ động. Với hệ thống thị trường minh bạch, nhiều sản phẩm đầu tư đa dạng và chính sách ưu đãi thuế từ NISA hay iDeCo, bất kỳ ai cũng có thể bắt đầu hành trình đầu tư một cách bài bản. Nếu có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chiến lược rõ ràng, việc chơi chứng khoán ở Nhật không chỉ giúp bạn gia tăng thu nhập mà còn mang lại sự an tâm tài chính lâu dài trong cuộc sống nơi xứ sở hoa anh đào.