Hướng Dẫn Chi Tiết Nhận Trợ Cấp Sinh Con Ở Nhật Mới Nhất

Có thai và sinh con ở nước ngoài luôn là trải nghiệm đầy thách thức, đặc biệt khi bạn chưa hiểu rõ về hệ thống hỗ trợ và trợ cấp sinh con ở Nhật. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết nhất về các chính sách trợ cấp sinh con ở Nhật, giúp các bậc phụ huynh tương lai nắm rõ quyền lợi và thủ tục cần thiết.

Trợ cấp sinh con ở Nhật là gì

Khi sinh sống và làm việc tại Nhật Bản, các gia đình có thể nhận được nhiều chính sách hỗ trợ từ chính phủ, trong đó trợ cấp sinh con ở Nhật là một trong những chính sách quan trọng nhất. Đây là hệ thống các khoản hỗ trợ tài chính dành cho gia đình khi có thêm thành viên mới.

Trợ cấp sinh con ở Nhật (出産育児一時金 – Shussan Ikuji Ichijikin) là khoản tiền hỗ trợ một lần của chính phủ Nhật dành cho những người mẹ sinh con tại Nhật. Khoản trợ cấp này nhằm giảm bớt gánh nặng tài chính trong quá trình sinh nở và chăm sóc trẻ sơ sinh, đặc biệt là chi phí nằm viện, đỡ đẻ, khám thai.

Hiện tại, mức trợ cấp sinh con ở Nhật đã được điều chỉnh lên đến 500.000 yên đối với các ca sinh tại cơ sở y tế đáp ứng tiêu chuẩn hệ thống chứng nhận “Kikaku Nintei Seido” và 488.000 yên đối với các cơ sở không tham gia hệ thống này (áp dụng từ tháng 4/2023).

Điều kiện nhận trợ cấp sinh con ở Nhật

Không phải ai sinh con ở Nhật cũng mặc định được nhận trợ cấp. Dưới đây là các điều kiện cần thiết bạn cần đáp ứng:

• Tham gia một trong hai loại bảo hiểm y tế chính tại Nhật: bảo hiểm y tế quốc dân (国民健康保険 – Kokumin Kenkō Hoken) hoặc bảo hiểm y tế xã hội (健康保険 – Kenkō Hoken).
• Sinh con sau tuần thứ 85 ngày (tương đương 4 tháng thai kỳ). Nếu thai bị sảy sau mốc này, vẫn có thể đủ điều kiện nhận trợ cấp.
• Sinh tại Nhật hoặc sinh tại nước ngoài nhưng vẫn thuộc diện bảo hiểm của Nhật.
• Không yêu cầu quốc tịch Nhật, người nước ngoài có visa hợp pháp và tham gia bảo hiểm cũng được nhận.
• Người đứng tên xin nhận trợ cấp sinh con ở Nhật thường là người đang tham gia bảo hiểm – có thể là người mẹ, hoặc người chồng. 

Cách nhận trợ cấp sinh con ở Nhật chi tiết

Có ba cách phổ biến để nhận trợ cấp sinh con ở Nhật. Việc lựa chọn hình thức phù hợp sẽ giúp bạn linh hoạt trong việc chi trả chi phí sinh nở.

Cơ chế chi trả trợ cấp

Hệ thống trợ cấp sinh con ở Nhật có nhiều phương thức chi trả linh hoạt nhằm đáp ứng nhu cầu của các gia đình. Hiểu rõ về cơ chế chi trả sẽ giúp bạn lựa chọn phương thức phù hợp nhất với tình hình của mình.

Chi trả trực tiếp

Hình thức phổ biến nhất tại các bệnh viện và phòng khám phụ sản. Bạn chỉ cần ký đơn đồng ý cho cơ sở y tế làm thủ tục nhận trợ cấp trực tiếp từ bảo hiểm, bạn không cần tạm ứng toàn bộ viện phí trước khi sinh.

• Nếu tổng chi phí sinh con thấp hơn mức trợ cấp, phần còn dư sẽ được hoàn trả cho bạn sau.
  
• Nếu vượt quá mức trợ cấp, bạn chỉ cần đóng phần chênh lệch.

Hiện nay, khoảng 95% các cơ sở y tế tại Nhật chấp nhận phương thức chi trả trực tiếp cho trợ cấp sinh con ở Nhật, giúp quá trình thanh toán diễn ra thuận lợi.

Uỷ quyền

Tương tự chi trả trực tiếp, nhưng được áp dụng khi cơ sở y tế không sử dụng hình thức trực tiếp. Bạn cần nộp đơn xin ủy quyền để bảo hiểm chi trả trợ cấp cho bệnh viện. Phương thức này ít phổ biến hơn nhưng vẫn là lựa chọn hữu ích trong một số trường hợp đặc biệt.

• Sau khi cơ sở y tế nhận tiền trợ cấp, bạn sẽ thanh toán phần còn lại (nếu có).
  
• Thủ tục cần đơn đăng ký và dấu cá nhân (inkan).

Chi trả sau sinh

Phương thức chi trả sau sinh (Jikō Shiharai – 事後支払) là lựa chọn cuối cùng khi bạn đã thanh toán toàn bộ chi phí sinh nở và muốn yêu cầu hoàn trả trợ cấp sinh con ở Nhật sau đó. Trường hợp này bạn cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và gửi lên cơ quan bảo hiểm.

• Thời gian xử lý thường mất 1–2 tháng.
  
• Tiền sẽ được chuyển trực tiếp vào tài khoản ngân hàng.

Mặc dù phương thức này yêu cầu bạn phải có đủ tiền ứng trước, nhưng nó mang lại sự linh hoạt trong việc lựa chọn cơ sở y tế và thời điểm nộp đơn xin trợ cấp sinh con ở Nhật.

Thủ tục đăng ký nhận trợ cấp sinh con

Thủ tục đăng ký nhận trợ cấp sinh con ở Nhật đòi hỏi sự cẩn thận và đầy đủ về mặt hồ sơ. Dưới đây là các bước chi tiết để hoàn thành thủ tục đăng ký một cách thuận lợi.

Chuẩn bị hồ sơ chi tiết

Để đăng ký nhận trợ cấp sinh con ở Nhật, bạn cần chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ bao gồm:

• Đơn xin trợ cấp sinh con (Shussan Ikuji Ichiji-kin Seikyūsho): Biểu mẫu này có thể nhận tại quầy bảo hiểm y tế hoặc tải xuống từ trang web chính thức của chính quyền địa phương. Đơn cần được điền đầy đủ thông tin bằng tiếng Nhật.
• Giấy chứng nhận sinh (Shussan Shōmeisho): Được cấp bởi bệnh viện sau khi sinh, ghi rõ ngày sinh, giới tính của em bé và thông tin của người mẹ.
• Bản sao thẻ bảo hiểm y tế (Hokenshō): Bản sao thẻ bảo hiểm của người mẹ hoặc người đứng tên bảo hiểm.
• Thông tin tài khoản ngân hàng: Sổ ngân hàng hoặc thẻ ATM có thông tin số tài khoản, tên chủ tài khoản và tên ngân hàng để nhận khoản trợ cấp.
• Con dấu cá nhân (Inkan): Nếu bạn đã đăng ký con dấu với chính quyền địa phương.
• Thẻ cư trú (Zairyū Card): Đối với người nước ngoài sinh sống tại Nhật.
• Giấy tờ chứng minh chi phí sinh nở: Hóa đơn chi tiết từ bệnh viện trong trường hợp bạn chọn phương thức chi trả sau sinh.

Nộp hồ sơ ở đâu?

Địa điểm nộp hồ sơ xin trợ cấp sinh con ở Nhật phụ thuộc vào loại bảo hiểm bạn tham gia:

• Đối với người tham gia bảo hiểm xã hội (Shakai Hoken): nộp tại công ty hoặc cơ quan bảo hiểm xã hội nơi công ty bạn đăng ký.
• Đối với người tham gia bảo hiểm quốc dân (Kokumin Kenko Hoken): nộp tại tòa thị chính (市役所 – shiyakusho) nơi bạn cư trú.

Thời gian xử lý

Thông thường mất từ 1 đến 2 tháng để khoản tiền trợ cấp sinh con ở Nhật được chuyển khoản vào tài khoản của bạn, tùy theo từng địa phương và hình thức nộp.

Trong trường hợp hồ sơ của bạn bị từ chối, thông báo sẽ nêu rõ lý do và hướng dẫn cách khắc phục hoặc kháng nghị nếu cần thiết.

Câu hỏi về trợ cấp sinh con ở Nhật

Trợ cấp sinh con ở Nhật được nhận bao nhiêu tiền?

Theo quy định mới nhất từ năm 2023, mức trợ cấp sinh con ở Nhật là 500.000 yên (trước đây là 420.000 yên). Đây là khoản tiền hỗ trợ một lần duy nhất cho mỗi ca sinh, nhằm giúp gia đình chi trả một phần viện phí và chi phí chăm sóc sau sinh.

Nếu sinh đôi hoặc sinh ba, tôi có nhận được nhiều trợ cấp hơn không?

Đúng vậy, trợ cấp sinh con ở Nhật được tính theo số trẻ sinh ra. Nếu bạn sinh đôi, bạn sẽ nhận được 1.000.000 yên (500.000 yên x 2), và nếu sinh ba, bạn sẽ nhận được 1.500.000 yên (500.000 yên x 3). Điều này áp dụng cho cả trường hợp sinh thường và sinh mổ.

Nếu chi phí sinh thấp hơn khoản trợ cấp, tôi có được giữ phần chênh lệch không?

Có, nếu tổng chi phí sinh nở thấp hơn 500.000 yên, bạn vẫn được nhận toàn bộ khoản trợ cấp 500.000 yên. Phần chênh lệch sẽ được chuyển vào tài khoản ngân hàng của bạn. Đây là một trong những ưu điểm của hệ thống trợ cấp sinh con ở Nhật.

Tôi sinh con ở nước ngoài có được nhận trợ cấp không?

Nếu bạn vẫn duy trì tư cách tham gia bảo hiểm y tế Nhật Bản và đóng phí bảo hiểm đầy đủ, bạn vẫn có thể nộp đơn xin trợ cấp sinh con ở Nhật ngay cả khi sinh con ở nước ngoài.

Nếu nghỉ việc trước khi sinh thì có được nhận trợ cấp sinh con ở Nhật không?

Việc nghỉ việc trước sinh không đồng nghĩa bạn sẽ mất quyền nhận trợ cấp, miễn là bạn vẫn tham gia bảo hiểm. Nếu bạn nghỉ việc nhưng chuyển sang đóng bảo hiểm y tế quốc dân đúng thời hạn (tại tòa thị chính), thì vẫn hoàn toàn đủ điều kiện nhận trợ cấp sinh con ở Nhật.

Kết luận

Trợ cấp sinh con ở Nhật là một chính sách hỗ trợ thiết thực và nhân văn dành cho người dân, bao gồm cả người nước ngoài đang sinh sống hợp pháp. Nếu bạn đang chuẩn bị chào đón bé yêu tại Nhật, đừng quên tận dụng chính sách trợ cấp sinh con ở Nhật để giảm bớt gánh nặng tài chính và yên tâm chăm sóc sức khỏe cho cả mẹ và bé. Hãy luôn chủ động tìm hiểu, đặt câu hỏi với tòa thị chính hoặc nơi bạn đăng ký bảo hiểm để đảm bảo quyền lợi chính đáng cho gia đình mình.